Veri ve Bilgi Yönetimi Vize ve Final Notları
BİLGİ YÖNETİMİNE GİRİŞ
1.Hafta
Prezi Linki;
Veri (Data) Nedir?
Yaşadığımız dünyanın durumları diyebiliriz. Bir mağazaya kaç kişi geldiği,
boyumuzun uzunluğu, son okuduğumuz kitabın sayfa sayısı, göz rengimiz,
dışarıdaki havanın sıcaklığı gibi çeşitli kavramlar veriye örnek olabilir. Yani
veri kayıtlı olmasada hep var olan bir kavramdır.
Enformasyon Nedir?
Veride bahsettiğimiz kayıtlı olmasada varolan kavramların kayıtlı hale
getirilmesidir.Örneğin bir çocuğun boy uzunluğu bir veridir. Fakat o çocuğun
boyunu belli aralıklarla ölçer not edersek, veriyi enformasyona dönüştürmüş
oluruz.Bu örnekte bağlam boy uzunluğudur.Bu bağlamı verilerden ayıklayıp
düzenli bir hale getirmemiz, amaca yönelik kullanıma yol açmıştır.Ve artık bunu
bi bilgiye dönüştürmek mümkün hale gelmiştir.Yani özetlemek gerekirse verinin
işlenmiş haline enformasyon diyebiliriz.verinin işlenmiş haline enformasyon
diyebiliriz.
Bilgi Nedir?
Bilgiyse enformasyonu yorumlamak için gerekli kuralların anlaşılmasıdır.Bir
başka tanımla;bilgi, enformasyon parçaları ile bunlardan yararlanarak ne
yapılabileceği arasındaki ilişkiyi anlama yeteneğidir.Örneğin; doktorlar,
mühendisler, yöneticiler, bilim insanları, buluşçular ve yazılımcılar bilgi
işçileri sayılırlar. Bilgi işçileri, onların ‘uzman’ sınıfında sayılması için
özgün bilgi sahibidirler
Bilginin Karakteristik Özellikleri:
-Bilgi kullanılmakla tükenmez. Hammadde kulanıldıkça tükenir.
-Bilgi transfer edilmekle kaybolmaz.
-Bilgi çok olmakla birlikte sadece az bir kısmının kullanılabilme yeteneği
vardır.
Örnek:Doğum tarihimiz ve yaşımızı ele alalım. Doğum tarihimiz bir veridir.
Yaşımız ise bilgidir. Birisi yaşımızı sorduğunda veri olarak doğum
tarihimizi kullanırız, var olan yıldan çıkartırız ve dolayısı ile veriyi
işlemiş, bilgiye ulaşmış oluruz.
FELSEFİ BİLGİ: Felsefede bilgi bilen ve bilinen olmak üzere iki ana unsura
ayrılır.İki unsurun arasında bir bağ olduğu kabul edilir.Özne bilen, nesne
bilinendir.İnsan öne olarak bilendir ve bilmek isteyendir.Aktif bir tavır
sergileyen özne nesneye yönelerek o nesneyi kendine konu yapabilir.
BİLGİ TÜRLERİ:
1-Gündelik Bilgi:Gündelik yaşamdaki ihtiyaçların kısa yoldan
Karşılanmasıdır .Havanın bulutlu olmasından yağmur yağacağı tahmininde
bulunulması gibi.
2-Teknik Bilgi:Tabiatta var olan nesneleri yaşamda kullanım değeri olan araç gereçlere
dönüştürme etkinlikleridir.
3-Sanat Bilgisi:İnsanın çevresindeki olaylar ya da nesneler karşısındaki duygularının
farklı biçimlerde ifade edilmesiyle oluşan bilgidir.
4-Dini Bilgi:Mutlak varlığa ve onun bildirdiklerine dayanan sisteme din denir.Evrenin
yaratılışı ve insanların nereden gelip nereye gittiği ile ilgili sorular sadece
teoloji ve felsefenin konusudur.
5-Bilimsel Bilgi:İnsan içinde yaşadığı dünyayı anlamak için büyük bir merak duyar.Bilimsel
bilgi insanın çevresinde olanları bilme isteğinden
doğar.Genelleyici,evrensel,nesnel ve kesindir.
4-Dini Bilgi:Mutlak varlığa ve onun bildirdiklerine dayanan sisteme din denir.Evrenin
yaratılışı ve insanların nereden gelip nereye gittiği ile ilgili sorular sadece
teoloji ve felsefenin konusudur.
5-Bilimsel Bilgi:
İnsan içinde yaşadığı dünyayı anlamak için büyük bir merak duyar.Bilimsel
bilgi insanın çevresinde olanları bilme isteğinden
doğar.Genelleyici,evrensel,nesnel ve kesindir.
Bilgi yönetiminin çalışma sağladığı konular
-Başarılı elemanların emekli olması durumunda yerine gelecek elemanın
geçişinin kolaylaştırılması.
-Ortak hafıza kaybının azaltılması.
-Kritik kaynak ve bilgi alanlarının belirlenmesi.
Örtülü Bilgi ve Açık Bilgi
Örtülü bilgi insanın aklına tecrübe ve iş aracılığıyla oturtulan bilgidir.
Bu bilgi, tecrübe yıllarından gelen sezgi, duygu, değer ve inançları içeren
bilgidir. Aynı zamanda, açık bilgiyi oluşturmak için kullanılan bilgidir.
BİLGİ YÖNETİMİNİN GEÇMİŞİ
1980lerin sonunda popüler olarak kullanılmaya başlandı.
-Kütüphaneciler,öğretmenler,
yazarlar,felsefeciler.
-Daha sonra Wells bilgi yönetimi terimini ortaya çıkarmıştır.
-Entellektüel sermayenin ölçülmesi,yeniden örgütlenme,rekabetçi değer
olarak kurum bilgisinin geliştirilmesi konusunda birçok adım atılmıştır.
WİİG’E GÖRE
-İş Perspektifi:
Ne için, nerede,ne kadarda bilgiyi kurumun muhafaza edeceği konusu ele
alınır.(strateji,ürün ve hizmetler)
-Yönetim Perspektifi:
İstenen iş stratejileri ve konularında başarılı olmak için kullanılır.
-Deneyim Perspektifi:
Açık bilgiyle ilgili iş ve görevlerde uzmanlığa yoğunlaşma incelenir.
BİLGİ ELDE ETME
2.Hafta
Prezi Linki;
Örtülü bilgi elde etmek yeni bilgi oluşturulmayı tetiklemek ve sonunda
içeriği kodlamakla ilgili ana yaklaşım ve teknikler incelenmektedir.
Bilgi oluşturma ve kodlama için çeşitli teknikler kullanılabilir.Yapay zeka
sosyoloji ve
eğitim tasarımı gibi bilgi yönetimalanlarında bulunur.
Örtük bilgi kişilerin zihinlerinde olan bildikleri ancak çoğu zaman ifade
edemedikleri
bilgiye denir.Kişinin inançları değerleri hisleri kabiliyetleri tecrubeleri
ve alışkanlıklarıyla
bağlantılır.
Mülakat Uzmanları
Uzmanlarla yapılan mülakatta en iyi sonucu elde edebilmek için bir çok
teknik kullanılır
bunlardan en popüler olan ikisi yapısal mülakat ve hikayelerdir.
Yapısal Mülakat
Kişinin örtülü bilgisini açık ve anlaşılır bir hale getirmek için
kullanılır.
Güçlü iletişim ve kavramsallaştırma becerisi gerektirir,bu uzmanların
konuyu
iyi kavramış olması istenir sorularına verilen cevaplardan özel veriler
çıkarması gerekir.
Bu yüzden tecrubeli emekliliği yaklaşmaış ve başarılı geçmişi olan insanlar
seçilmektedir.
Sorulan sorular açık ve kapalı olarak iki şekle ayrılır.
1-Açık Sorular
Açık soruda seçenek sunulmaz , kişinin serbest cevap vemesi ve
cesaretlendirilmesi amaçlanır.
Bu nasıl çalışır ?- Niçin bunu seçtiniz ?- Şu konu hakkında ne biliyorsunuz
gibi.
2-Kapalı Sorular
Uzmanın sağlayacağı enformasyın kapasitesi bilgi birikimi ve sınırlarını
belirtir.
Orta derecelibisorusu = Hangi belirti sizi sonuca ulaşırdı?
Yüksek dereceli bi soru = Benzin yerine su ile çalışan bir araba
yapılabilirmi ?
Bu tür soruların cevabı evet yada hayır olur.Öğrenilmek istenen kişinin
bilgi birikimidir.
Hikayeler
Örtülü bilgiyielde etme kodlamada ve iletmede diğer bir araç hikayelerdir.
Gerçek ya da hayali olsun istenilen olayı anlatabilmelidir.
Enformasyonun hikaye içine taşınması ile zengin içerik sağlanır.
Hikayeler değerli bilgi içermesi için gerekli anahtar kelimeler olmalı.
Hikayeler kısa fakat dinleyenlerin anlayacağı kadar yeterli
ayrıntıya sahip olmalı.
İlgi çekicek , anlaşılır , mutlu sona ermeli , değişim mesajını
kapsamalı,anladmı gizli olmal
özel birey ve örgütlerle ilgili olmalıdır.
Örnek IBM 4 adımda hikaye anlatır;
1-Mülakat gözlem.
2-Hikayecik çözümleme.
3-Müdahale iletişim tasarımı.
4-Hikayenin yayılamsı.
Anlatılanlardan Öğrenme
Mülakata giren çalışan verilen ifadeyi açıklar , bilgi yöneticisi açıklanan
ifadeyi (asıl
anlatılmak istenen konuyu belirler) bu aşamada protokol analizi , görev
analizi ve süreç izlemeyi içerir.
Gözlemlerden Öğrenme
Bir örnek problemin senoryonun ve ya durumun uzman tarafından çözümü ile
ilgili sunum yapmasını içerir.
Bir kişinin bilgisini gözlemlemek mümkün olmasada problem çözerken
gözlemleyebiliriz.
Mülakat yapılan kişiye mutlu bir ortam sağlanması ve istediğinde kayıtsız
konuşulması rahatlık sağlar.
Fiziksel gösteriler ve kamera tavsiye edilir.
Kurum Düzeyinde Örtülü Bilgi Elde Edilmesi
1-Aşılama 2-Temsili Öğrenme 3-Deneysel Öğrenme 4-Çıkarım
Aşılama=Firmalar arasında bilgi göçünü sağlar.ör teknoloji trnasferi
Temsili Öğrenme=Bir firma diğer firmayı gözlemleyerek öğrenilmesi
Deneysel Öğrenme=Örtülü bilginin kodalnmasıdır
Çkarım= Firma içinde uygulayarak olur
Açık Bilginin Kodlanması
Bilginin kodlanması neyin paylaşılacağı ve kullanılacağı konusunda temel
kısımdır.
Maliyet ve zorluklar içerir, kodlanabilmesi için şu özellikleri
taşımalıdır;
1-Doğruluk
2-Anlaşılabilirlik
3-Erişilebilirlik
4-Otorite
Bilişim Haritları
Uzmanlık ve deneyim açık bilgi haline gelince bir bilişim haritasıyla
temsil edilebilir.
Personel bilgisinin akıllı bir model olarak kodlanmış haline denir.
Bu modelle gerçek dünyadaki birşeyi sembolleyerek kodlamak bilgiyi
saklamanın güçlü bir yoludur.
Karar Ağaçları
Açık bilginin kodlanmasında diğer yaygın bir yöntemdir.Karar ağacı akış
diyagramı gibidir.
Her kurala mutlaka bağlanılmaz doğru sonuç elde edebilmek için en kısa yol
tercih edilir.
Bu grafik anlatılmak istenenş basitleştirerek aktarır ayrıca kodlanmayada
çok uygundur.
BİLGİ YÖNETİMİNDE ÖRGÜT KÜLTÜRÜ
BAŞARILI KURUMLAR GÜÇLÜ KÜLTÜRE SAHİP OLAN KURUMLARDIR.
BİLGİ YÖNETİMİ : Örgütsel amaçları başarmak için bilginin nasıl elde edilebileceği,
kullanılabileceği ve yönetilebileceğine ilişkin sistematik bir süreçtir.
KURUM KÜLTÜRÜ : Bir kurum içinde oluşmuş, paylaşılan ortak inançlar, değerler ve
alışılagelmiş davranışlardır.
BİLGİ YÖNETİMİNDE YANLIŞ ANŞALIŞMALAR
--- Şimdi al sonra kullanırsın.
--- Teknoloji yüz yüze öğrenmenin yerini alacak.
KURUM KÜLTÜRÜNÜN ÖZELLİKLERİ
----Kurum kültürü öğrenilmiş veya sonradan kazanılmış bir olgudur.
---- Kurum kültürü grup üyeleri arasında paylaşılan değerler bütünüdür.
---- Kurum kültürü soyut ve somut değerler bütünüdür.
---- Kurumsal kültür düzenli şekilde tekrarlanan davranışsal kalıplardır.
KURUM KÜLTÜRÜNÜN ÇEŞİTLERİ
2 boyutta ortaya çıkan 4 kültür tanımlanır
1- Sosyalleşme boyutu
2- Dayanışma boyutu
I. kominal kültür
II. ağ bağlantılı kültür
III. çıkarcı kültür
IV. parçalı kültür
Komünalkültür : üyelerine aidiyet duygusu verir. Aynı zamanda göreve dayalı
düşüncedir. Bu kültürde liderler, ilham verici ve karizmatiktir.
Ağ bağlantılı kültür : üyeleri dost ve aile bireyleri gibi görünür.
İnsanlar birbirine yakın temastadır ve birbirlerini severler. Birbirlerine
yardım etmeye ve enformasyon paylaşmaya isteklidirler. Mahsurlu yanı insanların
birbirine karşı çok kibar olmaları sebebiyle zayıf performansı işaret etmek ve
eleştirmek zordur.
Çıkarcı kültür : hedeflere sıkıca odaklanmıştır. Üyelerin hedefleri karşılaması ve
işlerini çabuk yapması beklenir. Mahsurlu yanı performansı iyi
olmayan çalışanlara insafsız davranılmasıdır.
Parçalı kültür : aidiyet duygusu ve kurum kimliği genellikle çok zayıftır. Bireyler
örgütü oluşturur ve onların bağlılığı üyelere ve işlerine olan görevleridir.
Mahsurlu yanı; yardımlaşmanın zayıf olmasıdır.
KURUMSAL KÜLTÜR ANALİZİ
Kültür etrafımızı kuşatır. Kültürün nasıl oluştuğu yönetildiği ve değiştiği
konusunda öğrenmeye ihtiyacında bulunuruz. Kültürü anlamak onunla ilgili örgütü
anlamak demektir.
Schein göre 3 kültür seviyesi
1) Dış görünüş : Yeni gelen birinin fark edeceği şeyler. Örnek olarak kıyafet, kurum
şemaları, fiziksel yerleşim ve misyon ifadeleri
2) Normlar ve değerler : İşlerin niçin böyle yürütüldüğü ve
yürütülmesi gerektiğiyle ilgili söylenebilecek şeyler. Örnek olarak şirket
felsefesi, kurallar ve değerler.
3) Altta yatan esaslar : İnsanların içten inandıkları ve buna
göre hareket ettikleri değerlerdir. Örnek olarak insanlar hakkında veya ödül ve
cezalar hakkında bilin altına işlemiş kabul edilmiş inançlar olabilir.
BİLGİ YÖNETİMİNDE KÜLTÜRÜN TEMELİ
Bilgi yönetimi devamlı olarak kültür değişimini gerektirir. Bilgi paylaşma
kültüründe, bilgi paylaşma bir normdur. Beklenti değildir.
Açık bilgi paylaşmanın ana zorlukları
· Bulma güçlüğü
· Farklı sistemler olması
· Standart olmaması
· Enformasyonun bulunması
gereken yerde bulunmaması
· Aletlerin kullanımının
zor olması
· Veri tabanından
ulaşmanın zor olması
TOYOTA TARZI KÜLTÜR
Toyota tarzında 4p modeli felsefe, süreç, insan ve problem çözme esaslıdır.
Felsefe : Geleneksel işletme felsefesi müşteri için iyi olanı yap derken
toyotanın işletme felsefesi müşteri için nasıl iyi ürünler yapabiliriz konusu
ele alır.
Süreç :Toyota’nınoperasyonel mükemmelliği sürekli israfı yok ederek sağlayacağına
inandığı şeyle ilgilidir.
İnsanlar :Şirketi ileriye götüren unsurlardır ve kültür insanlara ortak bir hedefe
doğru birlikte hareket ederken nasıl davranmaları, düşünmeleri ve hissetmeleri
gerektiğini öğretir.
Problem çözme : Toyota insanlarının sürekli iyileştirme için çabalarını odaklandırma
yoludur.
BİLGİ
YÖNETİMİ VE TEKNOLOJİLERİ
* bilgi
yönetimi, doğrudan işletme içinden veya işletme dışı kaynaklardan edinilen
verilerin tasnif edilmesi stoklanması, yorumlanmak üzere ilgili yelere gerekli
zamanlarda dağıtılması ve sahip olunan bilginin güncellenmek üzere gözden
geçirilmesi sürecidir.
* doğru ve
güvenilir bilgi, örgütlere değer yaratma ve yaratılan değeri izlemede etki
kılar.
BİLGİ YÖNETİMİ GRAFİĞİ
BİLGİNİN ELDE EDİLMESİ/TOPLANMASI
Bilgi
kullanım ve diğer işlemler için ele geçirilir ve muhafaza edilir
BİLGİNİN
KULLANILABİLİR HALE GETİRİLMESİ/DEPOLANMASI
Bilgi yazılı
materyal olarak veya bilgi tabanlarında düzenlenir yeniden şekillenir.
BİLGİNİN DAĞITILMASI
Bilgi,
eğitim, öğretim, programlar, ağlar vb. yoluyla dağıtılır
BİLGİNİN UYGULANMASI/BİLGİNİN
KULLANILMASI
Bilgi uygulanır/kullanılır
ve daha ileri düzeydeki öğrenme ve yeniliklerin temelini oluşturur.
VERİ MADENCİLİĞİ
Basit bir
tanım yapmak gerekirse veri madenciliği, büyük ölçekli veriler arasından
bilgiye ulaşma, bilgiyi madenleme işidir. Ya da bir anlamda büyük veri
yığınları içerisinden gelecekle ilgili tahminde bulunabilmemizi sağlayabilecek
bağıntıların bilgisayar programı kullanarak aranmasıdır.
VERİ MADENCİLİĞİNİ İYİ KAVRAMAK
GEREKİR
Büyük bir
finans kurumu borç alan müşterilerinin geri ödeme oranları ile oturdukları
bölge arasında güçlü bir ilişki bulunduğunu belirlemişse bu bölgeden gelecek
tüm taleplerin reddedilmesi gerekmez. Sonuçların yorumlanması büyük önem
taşınmaktadır istatistikler sonuç çıkarmadan önce etraflıca düşünmek ve
gerçekleri kontrol etmek gerekmektedir
D'israeli e
göre 3 çeşit yalan vardır:
yalan,
kuyruklu yalan ve istatistik
NETWORK TEKNOLOJİLERİ
Network
teknolojilerinde bizi en çok ilgilendiren konu bilgi depolarıdır bilgi depoları
online bilgisayar esaslı uzman, bilgi, deneyim ve özel bir konuda belgelemeden
oluşan bilgi depoları olarak tanımlanmaktadır
3 ÇEŞİT
BİLGİ DEPOSU BULUNMAKTADIR
A. Dış bilgi depoları
B. Yapısal iç bilgi depoları
C. İnformal iç bilgi depoları
A. DIŞ BİLGİ
DEPOLARINA ÖRNEK: rekabetçi zekâ.
B. YAPISAL
İÇ BİLGİ DEPOLARINA ÖRNEK: araştırma raporları.
C. İNFORMAL
İÇ BİLGİ DEPOLARINA ÖRNEK: ders alma.
Olarak
verilebilir
BİLGİ DEPOLARI GENELLİKLE AŞAGIDAKİ
ELEMANLARI KULLANIR
A. AÇIKLAYICI BİLGİ: Ne bilgisi
sorusunun cevabıdır
B. YÖNTEM BİLGİSİ: Bilginin nasıl olduğu
sorusunun cevabıdır
C. BAZEN GEREKLİ OLAN BİLGİ: Niçin
sorusunun cevabıdır
D. İÇERİK: Ne olduğu veya ne olmadığı
ile ilgidir
BILGI TOPLAMA VE
UYGULAMA ARACLARI
Örgütteki bilgi işçilerinin bilgiyi anlamaları ve
uygulamaları ile ilgili teknolojiler bilgi işçilerinin başarısında önemli rol
oynamaktadır.
1-) E-ÖĞRENME UYGULAMALARI
2-) GÖRSELLEŞTİRME TEKNOLOJİLERİ VE BİLGİ HARİTALAMA
E-ÖGRENME UYGULAMALARI
CBT (bilgisayar esaslı öğrenim) ve WBT (web esaslı eğitim)
uygulamalarını ortaya koydu. Bunlar öğrenmek isteyenlere online öğrenme çevresi
sağlamaktadır. E-öğrenme teknolojileri bilgi yaymada çok büyük ilerleme
göstermektedir.
GÖRSELLEŞTİRME TEKNOLOJİLERİ VE BİLGİ
HARİTALAMA
Büyük miktardaki karmaşık içeriği sentezlemek için iyi yollar
olarak görülmektedir. Aynı zamanda bu teknolojiler bilgi işçilerine anlama ve
uygulama kolaylığı sağlamaktadır.
ELEKTRONIK PERFORMANS DESTEK SISTEMLERI:
Performans; Yapılan bir iş için harcanması gereken maksimum
enerji, bilgi, kişisel yeterlilik ve işten aldığı doyuma denir. Performans,
belirli amaçlara yönelik planlı etkinlikler sonucu nicel ya da nitel
olarak değer kazanmış kavramlardır.
KARAR DESTEK SISTEMLERI:
Bir karar destek sistemi iş veya kurumsal karar verme
faaliyetlerini destekleyen, genellikle sıralama, sıralama veya alternatifler
arasından seçim yapmaya dayanan bir bilgisayara dayalı bilgi sistemidir
UZMAN SISTEMLER:
Uzman sistemler belirli bir uzmanlık alanında, gerçek
kişilerden derlenen bilgileri temel alarak, zamanla kendisini geliştirebilme
yeteneği de olan yazılımlardır. Uzman davranışını taklit etmek üzere çok farklı
metotlar kullanılmakla birlikte, en yaygın kullanılanlar bilgi temsili bilgi
mühendisliği yöntemleridir.
VERİ MADENCİLİĞİ
5.Hafta
Prezi Linki;
https://prezi.com/
Veri nedir ?
İşlenmemiş , yorum yapmaya imkân verecek düzeyde sistemleştirilmemiş ham bilgi. Örneğin , okuduğumuz her hangi bir haber , gördüğümüz her hangi bir programlama kodu ,
Veri madenciliği nedir? Eldeki verilerden üstü kapalı, çok net olmayan, önceden bilinmeyen ancak potansiyel olarak kullanışlı bilginin çıkarılmasıdır.Big data dediğimiz büyük verileri analiz ederek, daha kolay yorumlayabiliriz. Ve ileriye dönük tahminler yürütebiliriz.
Veri madenciliği uygulama alanları = Pazarlama, Bankacılık, Sigortacılık vb. gibi alanlardır.
Pazarlama alanına veri madenciliğinin yararları nelerdir?
-Satış tahmini
-Müşteri değerlendirilmesi
-Müşterilerin satın alma örüntülerinin belirlenmesi
Bankacılık alanına veri madenciliğinin yararları nelerdir?
-Kredi kartı harcamalarına göre müşterilerin belirlenmesi
-Kredi taleplerinin değerlendirilmesi
Sigortacılık alanına veri madenciliğinin yararları nelerdir?
-Riskli müşteri örüntülerinin belirlenmesi
-Sigorta dolandırıcılıklarının tespiti
Veri tabanlarında bilgi keşfi ve süreçleri = Veride ki anlamlı, faydalı, orijinal ve belli
bir değeri olan örüntüleri ortaya çıkarma işlemidir.
Veri Seçimi nedir?
Bu aşamada birden fazla veri kümesini birleştirerek tek bir veri kümesi elde edilir.
Veri Önişleme nedir?
Veri kümesinde yer alan hatalı ve eksik nitelikteki değerlerin düzenlendiği ve çıkarıldığı aşamadır.
Veri Önişleminin alt maddeleri nelerdir?
Veri türü dönüşümü, Gruplama, Kayıp verileri Yönetmek, Gürültülü veri, Min-Max normalleştirilmesi
Gruplama = Gruplama tekniği ile yorumlamanın daha kolay olması sağlanabilir. Verileri tek bir alanda toplayarak daha kısa sürede işlem görmemizi sağlar.
Veri Türü Dönüşümü = Verinin türünün dönüştürülmesidir. Örneğin double değişken türünü integer türüne dönüştürmek gibi.
Kayıp Verileri Yönetmek = Kayıp Verileri Yönetmek bir veri temizleme işidir. Veri tabanından çekilen bilgiler, çekim esnasında kaybolabilir. Kayıp olan verileri fazla olan verilere bakarak boş alanları doldurabiliriz. Fazla kayıp olan yerlerde ise direk alanı silebiliriz.
İşlenmemiş , yorum yapmaya imkân verecek düzeyde sistemleştirilmemiş ham bilgi. Örneğin , okuduğumuz her hangi bir haber , gördüğümüz her hangi bir programlama kodu ,
Veri madenciliği nedir? Eldeki verilerden üstü kapalı, çok net olmayan, önceden bilinmeyen ancak potansiyel olarak kullanışlı bilginin çıkarılmasıdır.Big data dediğimiz büyük verileri analiz ederek, daha kolay yorumlayabiliriz. Ve ileriye dönük tahminler yürütebiliriz.
Veri madenciliği uygulama alanları = Pazarlama, Bankacılık, Sigortacılık vb. gibi alanlardır.
Pazarlama alanına veri madenciliğinin yararları nelerdir?
-Satış tahmini
-Müşteri değerlendirilmesi
-Müşterilerin satın alma örüntülerinin belirlenmesi
Bankacılık alanına veri madenciliğinin yararları nelerdir?
-Kredi kartı harcamalarına göre müşterilerin belirlenmesi
-Kredi taleplerinin değerlendirilmesi
Sigortacılık alanına veri madenciliğinin yararları nelerdir?
-Riskli müşteri örüntülerinin belirlenmesi
-Sigorta dolandırıcılıklarının tespiti
Veri tabanlarında bilgi keşfi ve süreçleri = Veride ki anlamlı, faydalı, orijinal ve belli
bir değeri olan örüntüleri ortaya çıkarma işlemidir.
Veri Seçimi nedir?
Bu aşamada birden fazla veri kümesini birleştirerek tek bir veri kümesi elde edilir.
Veri Önişleme nedir?
Veri kümesinde yer alan hatalı ve eksik nitelikteki değerlerin düzenlendiği ve çıkarıldığı aşamadır.
Veri Önişleminin alt maddeleri nelerdir?
Veri türü dönüşümü, Gruplama, Kayıp verileri Yönetmek, Gürültülü veri, Min-Max normalleştirilmesi
Gruplama = Gruplama tekniği ile yorumlamanın daha kolay olması sağlanabilir. Verileri tek bir alanda toplayarak daha kısa sürede işlem görmemizi sağlar.
Veri Türü Dönüşümü = Verinin türünün dönüştürülmesidir. Örneğin double değişken türünü integer türüne dönüştürmek gibi.
Kayıp Verileri Yönetmek = Kayıp Verileri Yönetmek bir veri temizleme işidir. Veri tabanından çekilen bilgiler, çekim esnasında kaybolabilir. Kayıp olan verileri fazla olan verilere bakarak boş alanları doldurabiliriz. Fazla kayıp olan yerlerde ise direk alanı silebiliriz.
Gürültülü Veri = Yanlış girilmiş, yanlış ölçülmüş, anlam içermeyen verileri temizleme işlemidir.
Veri İndirgeme = Fazla olan bazı değişkenlerin atılması, birleştirilmesi veya kümeleme yolu ile veri büyüklüğünün azaltılmasıdır.
Boyut İndirgeme = Analizden gereksiz ve ilgisiz verinin çıkartılmasıdır. Örneğin satış yapılacak ürün hakkında soru sorarken posta kodu sormak gibi.
Ayrıklaştırma = Belirli bir sürekli özelliğin alabileceği değerleri aralıklara bölmek demektir. Örneğin 30<x<45 yaş aralığını yetişkin insanlar grubuna dahil etmek gibi.
Sınıflama = Sınıflama dağınık bir yapıda bulunan verilere sınıf niteliğinin utgulanması sürecidir.Sınıflama algoritması, ortak özelliklere sahip kayıtların farklı sınıflar içine aktarılmasını belirleyen algoritmadır. Sınıf olmak için her kaydın sınıf içinde yer alan diğer kayıtlarla belirlenmiş bir ortak özelliği olması gerekir.
Karar Ağacı Kullanımı = Karar ağacı, herhangi bir karar alma sürecine yardımcı olmak amacıyla söz konusu olan problem ya da karar konusunun bileşenleri ve mantıksal yapısını gösteren akış şemasıdır.Karar ağacı teriminin kullanılmasının nedeni seçeneklerin ağaca benzer bir görüntü içinde düzenlenmesidir
İstatistiğe Dayalı Sınıflama Algoritmaları = İstatistiksel analizin amaçlarından biri değişkenler arasındaki ilişkiyi bulmaktır.Bu işlem geleneksel veri inceleme ile yapılmaktadır.Buna bağlı olarak veri madenciliğini şu denklem ile açıklayabiliriz;
İstatistik + Pazarlama = Veri Madenciliği
Kümeleme = Küme veya sınıflar içindeki verinin belirlenmiş benzerlik kriterleri doğrultusunda gruplanmasıdır.Amaç, verileri alt kümelere ayırmaktır.Sınıflama algoritmasında olduğu gibi ortak özellikleri olan veriler bir kümeye girer.
Genel olarak 2 tür kümeleme vardır:
♦ Geleneksel Kümeleme; Nesnelerin geometrik yapısını baz alarak kümeleme yapar.
♦ Kavramsal kümeleme; nesneleri farklılıklarına göre gruplar
Birliktelik Kuralları :
Birliktelik kuralları, birbiriyle ilişkili olan değişkenlerin ortaya çıkarılması ve aralarındaki bağlantının büyüklüğünün tespit edilmesine yöneliktir. Birliktelik kuralları belirli türlerdeki veri yapıları arasındaki ilişkileri tanımlamaya çalışan bir yöntemdir.
Bağıntı analizleriyle cinsiyet ile eğitim durumu gibi çeşitli değişkenler arasında anlamlı ve kuvvetli bir bağıntı kurulabilir. Müşteri yaşı ve gelir seviyesi ile satın alma tutum ve davranışları arasında da bir bağıntı kurulabilir.
Müşteriye sunulacak herhangi bir ürün-hizmet teklifinin müşteri tarafından kabul edilip edilmemesi, eğer kişi hakkındaki bir demografik veri veya onun bir diğer tutum ve davranışıyla ilişkilendirilebilirse pazarlama faaliyetleri bakımından önemli bir bilgi birikimi elde edilmiş olur.
Örneğin; bankadan hizmet alan müşterilerin maaş hesabı sahip olmalarıyla ile özel emeklilik sigortasına sahip olmaları arasında kuvvetli bir ilişki bulunmuşsa, maaş hesabı bulunan diğer müşterilere özel emeklilik sigortası konusunda bir teklif sunulabilir.
Bağıntı analizi esasına dayanan ve veri madenciliği uygulamalarında çok kullanılan yöntemlerden birisi sepet analizidir. Sepet analizi, özellikle işlemsel veriyi ilişkilendirir.
Örneğin; A hizmetinin talep edilmesiyle B hizmetinin veya C hizmetinin talep edilmesi arasında bir bağlantı olup olmadığı, varsa, bu bağlantının kuvvet ve önem derecesi sepet analizleriyle ortaya çıkarılmaya çalışılır. Amaç bu analizin sonucunda A hizmeti talebiyle B hizmeti talebi arasında kuvvetli bir bağıntı bulunması durumunda A hizmeti talep eden müşteriye B hizmetini de sunmaktır. Bu şekilde çapraz satış ve üst seviye satış imkânı doğmaktadır.
BİLGİ ELDE ETME
6.HAFTA
Prezi Linki;
Araştırma
İnsanoğlu var olduğundan itibaren içinde yaşadığı doğayı,
toplumsal yaşam içinde geçen çeşitli olayları anlamaya ve açıklamaya çalışmış,
olayların nedenlerini sorgulamış ve sonuçlarını gözlemleyip irdelemiştir. Bu
sorgulama ve araştırmanın nedenlerinden birisi, doğaya üstünlük kurarak daha
kolay yaşam alanı oluşturmak ve daha rahat bir yaşam sürmektir. Bu nedenle
insan araştırmacı bir kişiliğe sahiptir.
Eğitim
Eğitim, toplumsal yaşamın en önemli unsurlarından biri
olduğuna göre, bu alanda yaşanan sorunların da bilimsel bir mercekle
incelenmesi ve çözümler üretilmesi gereklidir. Sürekli gelişen ve değişen
koşullara uygun bireylerin yetiştirilmesi ve toplumların birbirleriyle ve
doğayla uyumlu yaşamaları için bilimsel düşünme yöntemiyle üretilen bilgilerin
bireylere ulaştırılması eğitim yoluyla olacaktır. Ancak "eğitim”, bilimsel
bilgilerin toplumdaki bireylere ulaştırıldığı tek yol olarak algılanmamalıdır.
Bilginin bireyler tarafından edinilmesinde çeşitli yollar mevcuttur.
Bilgi
Öğrenme, araştırma veya gözlem sonucu elde edilen doğrulara
ve ilkelere verilen ortak bir ad olarak tanımlanmaktadır. Geçerli ve güvenilir
bilimsel metotlar kullanılarak elde edilen bilgilere bilimsel bilgi denir. Bilim
insanlarının kendi alanlarında bilgi edinmek için izledikleri yollara ise bilgi
elde etme yolları veya bilimsel süreçler adı verilir.
BİLGİ ELDE ETME
YOLLARI
1.Bireysel deneyim
yolu
Toplumda yaşayan bireyler, günlük yaşantılarında herhangi
bir sistematiğe bağlı kalmadan gelişigüzel, fiziksel ve sosyal çevreyle
girdikleri etkileşimlerden elde ettikleri deneyimlerle, günlük ve gelecekteki
yaşam durumlarına yön verirler. Yaşamdan edinilen (iyi ya da kötü) tecrübeler,
bireylerin çevresiyle ilişkilerini düzenlemede takip ettikleri bilgiler
topluluğunu oluşturur.
2)Otoriter yol
Bu yaklaşımda bilgi, daha çok ilgili alanda uzmanlaşmış veya
bu alanda toplum tarafından otorite kabul edilen kişilerden elde edilir.
Bireyler; alanda uzmanlaşmış kişilerin bilgilerine güvenerek, bu bilgiler
ışığında günlük yaşamlarına yön verirler. Örnek: Eğitimde bir
öğretmenin yeni öğretim yöntemlerini uygulama konusunda bir
eğitim uzmanına danışması ve sınıf içi öğretimini buna göre düzenlemesi.
3)Mistiksel Yaklaşım
Karşılaşılan sorunlara çözüm için din adamı, medyum, falcı
kimselerden yararlanma
BİLGİYE ULAŞMA
KAYNAKLARI
Bilgiye ulaşabileceğimiz kaynakların tümüne BİLGİ KAYNAKLARI
denir
Araştırma yaparken, konuyu hangi kaynaktan öğreneceğim izi
belirlemeliyiz. .
BİLGİ ELDE ETME SİSTEMLERİ
Bilgi elde etme sistemleri insanlardaki , eserlerdeki ve
örgütlerdeki örtük yada açık bilgilerin ele geçirilmesini destekleyen
sistemlerdir . Bilgi elde etme sistemleri iki ana başlık altında
incelenmektedir . Bunlar içselleştirme ve dışsallaştırma sistemleridir.
İÇSELLEŞTİRME'Yİ
SAĞLAYAN MEKANİZMALAR
İş eğitimi , gözlemleyerek öğrenme ve yüz yüze görüşmeler .
İçselleştirme sürecini sağlayan teknolojiler ise bilgisayar tabanlı iletişim ve
eğitim teknolojileri ve simülasyonlardır.
DIŞSALLAŞTIRMAYI SAĞLAYAN
MEKANİZMALAR
Yeni model ve prototiplerin oluşturulması . Dışsallaştırılma
sürecini sağlayan teknolojiler ise uzman sistemler , mesajlaşma gruplarıdır .
Bilgi Bilişim Sistemleri
Muamele İşlem Sistemleri
Ofis Otomasyon Sistemleri
Bilgi Çalışma Sistemleri
İletişim Destek Sistemleri
Yönetim Bilişim Sistemleri
Karar Destek Sistemleri
Üst Düzey Yönetici Destek Sistemleri
Elde edilen verilerin bilişim
sistemleri ile anlamlı hale gelmesi
Elde edilen bilgilerin işletme için stratejik bir
şekilde kullanılması için enformasyon sistemleri kullanılarak bilgiyi
dönüştürülmesi gerekir. Bu sayede veriden bilgi elde edilmiş olur. Burada bilgi
elde etme yöntemi olarak enformasyon sistemleride işletme açısından etkin
olarak kullanılır.
8.HAFTA
BİLGİ YÖNETİMİNDE ÖRGÜT
KÜLTÜRÜ
Bilgi Nedir?
Bilgi, bir
kişinin aldığı eğitimler veya edindiği deneyimler sonucunda öğrendiği, elde
ettiği, keşifler ile oluşan, tanımlama, algılama, farkında olma, anlayış ya da
beceriye verilen genel kavramdır.
Yönetim Nedir?
Yönetim,
belirlenen hedefe ulaşma yolunda yapılan çalışmalardır. Başkalarıyla iş yapmak veya başkalarına iş yaptırmakta
denilebilir.
Bilgi Yönetimi
Yönetim, belirlenen hedefe ulaşma yolunda
yapılan çalışmalardır. Başkalarıyla iş yapmak veya başkalarına iş yaptırmakta
denilebilir.
Bilgi Yönetiminin Temel Amaçları
-Rekabet
gücünün artırılmasında katkıda bulunmak.
-Karar
almayı etkinleştirmek ve zaman israfını önlemek.
-Müşterilere
yönelik sorumluluğu artırmak.
-Çalışanlara bilgiyi paylaşmaları teşvik etmek.
Bilgi Yönetiminde Temel Süreçler
1.Bilgi toplama süreci.
2.Bilgiyi kullanılabilir bilgiye dönüştürme süreci.
3.Bilgiyi örgütsel uygulamalarda kullanma süreci.
4.Bilgiyi koruma süreci.
Kurum Kültürü
Bir kurum içinde alışılagelmiş
inançlar, değerler, tutum, düşünce şekli
ve ahlak anlayışıdır.
Kurum
Kültürünün Özellikleri
-Kurum kültürü öğrenilmiş veya sonradan kazanılmış bir
olgudur.
-Kurum
kültürü grup üyeleri arasında paylaşılan değerler bütünüdür.
-Soyut ve
somut değerler bütünüdür.
-Kurum
kültürü düzenli bir şekilde tekrarlanan davranışsal kalıplardır.
Kurum
Kültürünün Çeşitleri
Şebekeleşmiş
Kurumsal Kültür
Kar Amacı
Güden Kurumsal Kültür
Bölümlenmiş
Kurumsal Kültür
Topluluksal
Kurumsal Kültür
Kurum
Kültürüne Örnekler
-Google
çalışanlarının daha verimli iş yapabilmeleri için gün ortasında 45 dakikalık
mola verir.
-Şirket,
günde 8 saat sandalye başında oturan çalışanlarına fiziksel terapi fırsatı da
sunuyor.
Bilgi Yönetiminde Örgüt Kültürü
Kültür, bilgi yönetimi performansını ve
bilgi yönetimi uygulamalarını etkilemektedir. Örgütlerde özellikle kolay bilgi
akışı ve etkin bilgi paylaşımı konusunda örgüt yapısının önemli rol oynadığı da
ortaya koyulmuştur.
Bilgi
yönetimi süreçlerinde işlevsel sistemlerin oluşturulmasında elverişli olan kültürler
çalışan iletişimi ve etkileşimi üzerinde önemli bir yer tutar. Örgüt yapısı açısından
düşük düzeyde biçimsellik ve merkezilik taşıyan örgütlerde de bilgi paylaşımı daha
etkin biçimde sağlanabilir. Bu nedenle de örgüt kültürü bilgi yönetimi
açısından önemlidir.
2.Öğretim Sunumlarına buradan ulaşabilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder